رفع ظاهریرفع ظاهری به معنی برداشتن حکم در مرحله فعلیت از عهده مکلف است. ۱ - تعریف رفع ظاهریرفع ظاهری، مقابل رفع واقعی، و به معنای برداشتن حکم در مرحله فعلیت از عهده مکلف است، هر چند در لوح واقع ـ در مرحله ملاک و انشا ـ آن حکم بر او ثابت است؛ به این بیان که احکام واقعی میان جاهل و عالم مشترک است، ولی به واسطه حدیث رفع، خدا منت گذاشته و حکم ( وجوب و حرمت ) را در مرحله فعلیت و عمل به تکلیف، از مکلف غافل، ساهی و... برداشته است و آنان را به واسطه عمل نکردن به تکلیف، مؤاخذه نمی کند و از آنها نخواسته است که هنگام ندانستن حکم واقعی، احتیاط نموده و مشکوک الوجوب را انجام داده و مشکوک الحرمه را ترک کنند. [۱]
منهاج الاصول، جعراقی، ضیاء الدین، ۴، ص ۳۸.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۸۲، برگرفته از مقاله «رفع ظاهری». |